Bilişim HukukuCeza HukukuBilişim Suçları ve Siber Güvenlik: Sanal Dünyanın Gerçek Tehlikeleri

Klavyenin Arkasındaki Suçlar

Dijital dönüşüm, hayatımızı kolaylaştırırken, suç dünyasına da yeni ve sınırsız bir faaliyet alanı açmıştır. Artık suçlar sadece sokaklarda değil, siber uzayda, klavyelerin ve ekranların ardında da işlenmektedir. Bilişim suçları, bir bilgisayar sistemini veya ağını hedef alan veya bu sistemler aracılığıyla işlenen yasa dışı eylemlerin tümünü kapsar. Bu yazıda, TCK’da özel olarak düzenlenen temel bilişim suçlarını, unsurlarını ve bu sanal tehditlere karşı hukukun nasıl bir koruma sağladığını inceleyeceğiz.

Bilişim Sistemine Girme Suçu (TCK 243)

Bu suç, “hackerlık” olarak bilinen eylemin temelini oluşturur ve bilişim alanındaki diğer birçok suçun başlangıç noktasını teşkil eder.

• Tanım: “Bir bilişim sisteminin bütününe veya bir kısmına, hukuka aykırı olarak giren veya orada kalmaya devam eden kimse.”
• Unsurları:
  1. Hukuka Aykırı Olma: Sisteme girişin, sistem sahibinin rızası veya bir kanun hükmü olmaksızın yapılması gerekir.
  2. Girme veya Orada Kalmaya Devam Etme: “Girme”, sisteme erişim sağlamak anlamına gelir. “Orada kalmaya devam etme” ise, hukuka uygun bir şekilde girildikten sonra, çıkılması gerektiği halde sistemde kalmayı sürdürmektir.
• Cezası: Bir yıla kadar hapis veya adli para cezası.
• Nitelikli Hal: Eğer bu girme eylemi sonucunda sistemdeki veriler yok olur veya değişirse, ceza altı aydan iki yıla kadar hapse yükselir. Bu suç, genellikle daha ağır suçların (veri çalma, dolandırıcılık vb.) işlenmesi için bir ön adımdır.

Sistemi Engelleme, Bozma, Verileri Yok Etme veya Değiştirme Suçu (TCK 244)

Bu madde, bilişim sistemlerinin işleyişini ve veri bütünlüğünü hedef alan daha yıkıcı eylemleri cezalandırır.

• Sistemin İşleyişini Engelleme veya Bozma (TCK 244/1): Bir bilişim sisteminin çalışmasını engelleyen veya bozan eylemlerdir. Örneğin, bir web sitesine yönelik DDoS (Distributed Denial of Service) saldırısı düzenleyerek siteyi erişilemez hale getirmek bu suçu oluşturur. Cezası bir yıldan beş yıla kadar hapistir.
• Verileri Bozma, Yok Etme, Değiştirme veya Erişilmez Kılma (TCK 244/2): Bir bilişim sistemindeki verileri (yazı, resim, ses, program vb.) hukuka aykırı olarak bozan, yok eden, değiştiren, erişilmez kılan veya sisteme yeni veriler yerleştiren eylemlerdir. Örneğin, bir şirketin müşteri veri tabanını silmek veya bir öğrencinin notlarını değiştirmek bu kapsama girer. Cezası altı aydan üç yıla kadar hapistir.

Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması Suçu (TCK 245)

Bu suç, finansal bilişim suçlarının en yaygın olanıdır ve doğrudan kişilerin malvarlığını hedef alır.

• Tanım: “Başkasına ait bir banka veya kredi kartını, her ne suretle olursa olsun ele geçirip, kart sahibinin rızası olmaksızın kullanarak veya kullandırtarak kendisine veya başkasına yarar sağlama.”
• Suçun İşleniş Biçimleri:
  1. Fiziken Çalınan veya Bulunan Kartın Kullanılması: Çalınan bir kartla ATM’den para çekmek veya POS cihazından alışveriş yapmak.
  2. Sahte Kart Üretme veya Kullanma (Carding): Başkalarının kart bilgilerini kopyalayarak (skimming cihazları vb. ile) sahte kartlar üretmek ve kullanmak.
  3. Ele Geçirilen Kart Bilgileriyle İnternetten Alışveriş Yapma: Oltalama (phishing) yoluyla veya veri sızıntılarıyla elde edilen kart bilgileriyle online harcama yapmak.
• Cezası: Suçun işleniş biçimine göre üç yıldan yedi yıla kadar hapis ve adli para cezası öngörülmektedir.

Bilişim Suçlarıyla Mücadele ve Soruşturma Süreci

Bilişim suçlarının soruşturulması, özel uzmanlık ve teknik bilgi gerektirir.

• Delil Tespiti: Suçun işlendiği bilgisayar, sunucu, mobil cihaz gibi materyaller üzerinde dijital adli inceleme (forensic analysis) yapılır. IP adresleri, log kayıtları, meta veriler ve silinmiş dosyalar gibi dijital izler takip edilir.
• IP Adresinin Tespiti: Failin kimliğine ulaşmada en önemli delillerden biri IP adresidir. Ancak failler, kimliklerini gizlemek için VPN, Proxy gibi teknolojiler kullanabilirler, bu da soruşturmayı zorlaştırır.
• Uluslararası İşbirliği: Bilişim suçları genellikle sınır aşan bir nitelik taşır. Fail bir ülkede, mağdur başka bir ülkede, sunucular ise üçüncü bir ülkede olabilir. Bu durumda, ülkeler arasında adli yardımlaşma (istinabe) ve suçluların iadesi süreçleri devreye girer.

Bilişim suçları, dijitalleşen dünyanın karanlık yüzünü temsil etmektedir. TCK, bu yeni nesil suçlara karşı özel düzenlemelerle hukuki bir çerçeve çizmiş olsa da, teknolojinin hızlı gelişimi karşısında kanunların ve mücadele yöntemlerinin sürekli güncellenmesi gerekmektedir. Bu suçlarla mücadelede, kolluk kuvvetlerinin teknik kapasitesinin artırılması ve uluslararası işbirliğinin güçlendirilmesi kadar, bireylerin de siber güvenlik konusunda bilinçlenmesi, güçlü şifreler kullanması, oltalama saldırılarına karşı dikkatli olması ve kişisel verilerini koruması hayati önem taşımaktadır.