Dijital çağın bir gereği olarak hayatımızın her alanına giren internet ve bilişim sistemleri, sayısız kolaylık sunarken aynı zamanda yeni suç türlerinin de ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır. Bilişim suçları, bilgisayar, ağ sistemleri veya diğer dijital araçlar kullanılarak işlenen, verileri, sistemleri veya kişilerin dijital kimliklerini hedef alan yasa dışı eylemlerdir. Bu suçlar, geleneksel suçlardan farklı olarak sınır tanımayan, failin tespitinin zor olduğu ve çok sayıda mağdur yaratabilen bir yapıya sahiptir. Türk Ceza Kanunu (TCK), bu modern suç türleriyle mücadele etmek için özel düzenlemeler içermektedir.
Yasal Çerçeve: Türk Ceza Kanunu’nda Bilişim Suçları
TCK’nın “Bilişim Alanında Suçlar” başlıklı onuncu bölümünde (Madde 243-246), bilişim suçları özel olarak düzenlenmiştir. Bu düzenlemeler, bilişim sistemlerinin ve verilerin güvenliğini korumayı amaçlar.
Türk Ceza Kanunu – Madde 243: Bilişim Sistemine Girme
(1) Bir bilişim sisteminin bütününe veya bir kısmına, hukuka aykırı olarak giren veya orada kalmaya devam eden kimseye bir yıla kadar hapis veya adlî para cezası verilir. (2) Yukarıdaki fıkrada tanımlanan fiillerin bedeli karşılığı yararlanılabilen sistemler hakkında işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranına kadar indirilir. (3) Bu fiil nedeniyle sistemin içerdiği veriler yok olur veya değişirse, altı aydan iki yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
Yaygın Bilişim Suçları ve Cezaları
- Bilişim Sistemine Hukuka Aykırı Girme (TCK m. 243): “Hacking” olarak da bilinen bu suç, bir kişinin yetkisi olmaksızın bir bilgisayar sistemine, ağa veya hesaba sızmasıdır. Bu eylem, sistemdeki veriler değişmese veya silinmese bile suç teşkil eder.
- Sistemi Engelleme, Bozma, Verileri Yok Etme veya Değiştirme (TCK m. 244): Bir bilişim sisteminin işleyişini engellemek, yavaşlatmak, sistemdeki verileri silmek, değiştirmek, bozmak veya erişilmez kılmak bu suçu oluşturur. DDOS saldırıları, fidye yazılımları (ransomware) bu suç kapsamında değerlendirilir.
- Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması (TCK m. 245): Başkasına ait bir banka veya kredi kartını ele geçirerek veya bilgilerini kopyalayarak (phishing/oltalama) haksız yarar sağlamak, en sık karşılaşılan bilişim suçlarındandır. Bu suçun cezası oldukça ağırdır.
- Yasak Cihaz veya Programlar (TCK m. 245/A): Bir bilişim suçunu işlemek amacıyla özel olarak hazırlanmış cihaz, program, şifre veya güvenlik kodlarını üretmek, satmak veya bulundurmak da ayrı bir suç olarak tanımlanmıştır.
Bilişim Sistemleri Aracılığıyla İşlenen Diğer Suçlar
Yukarıda sayılanların dışında, bilişim sistemleri birçok geleneksel suçun işlenmesi için de bir araç olarak kullanılmaktadır:
- Sosyal Medya Üzerinden Hakaret, Tehdit, Şantaj: Facebook, Instagram, Twitter gibi platformlar üzerinden bir kişiye yönelik onur, şeref ve saygınlığını rencide edici yazılar yazmak, korkutmak amacıyla mesajlar göndermek veya özel görüntülerini yayma tehdidiyle menfaat temin etmeye çalışmak TCK kapsamında suçtur.
- Kişisel Verilerin Hukuka Aykırı Olarak Ele Geçirilmesi ve Yayılması (TCK m. 136): Bir kişinin kişisel verilerini (isim, telefon, adres, fotoğraf vb.) rızası olmadan ele geçirmek ve başkalarına yaymak ciddi bir suçtur.
- Dolandırıcılık (Nitelikli Hal): İnternet siteleri veya sosyal medya aracılığıyla sahte ürün satışı yapmak, sahte yardım kampanyaları düzenlemek gibi eylemler, bilişim sistemlerinin araç olarak kullanılması suretiyle nitelikli dolandırıcılık suçunu oluşturur.
- Yasa Dışı Bahis: İnternet üzerinden yasa dışı bahis oynatmak veya oynanmasına imkan sağlamak da 7258 sayılı Kanun kapsamında bir suçtur.
Bilişim Suçu Mağduru Olduğunuzda Ne Yapmalısınız?
Bir bilişim suçunun mağduru olduğunuzu düşünüyorsanız, haklarınızı korumak ve failin cezalandırılmasını sağlamak için şu adımları izlemelisiniz:
- Delilleri Toplayın ve Koruyun: Suçun işlendiğine dair tüm dijital delilleri (ekran görüntüleri, e-postalar, mesajlaşma kayıtları, URL adresleri, log kayıtları vb.) derhal kaydedin. Bu deliller, soruşturmanın en önemli parçasıdır. Delillerin tarih ve saat bilgilerini içermesine özen gösterin.
- Şikayette Bulunun: Topladığınız delillerle birlikte en yakın Cumhuriyet Başsavcılığı’na veya Kolluk Kuvvetlerinin (Polis veya Jandarma) Siber Suçlarla Mücadele birimlerine bir şikayet dilekçesi ile başvurun. Dilekçenizde olayı ayrıntılı bir şekilde anlatın ve elinizdeki tüm delilleri sunun.
- Erişimin Engellenmesini Talep Edin: Eğer suç, internet üzerinden yayınlanan bir içerik (hakaret, özel hayatın gizliliğini ihlal vb.) yoluyla işleniyorsa, şikayetinizle birlikte bu içeriğe erişimin engellenmesini de talep edebilirsiniz.
Bilişim suçları, dijital dünyanın karanlık yüzünü oluşturmakta ve giderek daha karmaşık hale gelmektedir. TCK, bu suçlarla mücadele için önemli yasal düzenlemeler sunmaktadır. Bilişim suçu mağduru olan bir bireyin, paniğe kapılmadan derhal dijital delilleri toplaması ve vakit kaybetmeden adli makamlara başvurması, hem kendi haklarını koruması hem de suçluların adalet önüne çıkarılması için elzemdir. Bu süreçte bir bilişim hukuku avukatından destek almak, soruşturmanın daha etkin yürütülmesine ve hak kayıplarının önlenmesine yardımcı olacaktır.